حتما مشاهده کردین که افراد سیگاری بدون توجه به این موضوع که تهسیگارهایشان به زیبایی سطح شهرها و سلامت محیطزیست چه آسیبی وارد می کنه، هر کجا که دستشون برسه آشغال سیگار خود رو می ریزن؛ از خیابون گرفته تا پارکا و فضاهای سبز.
این مشکل در سراسر جهان بهچشم می خوره. بخاطر این، یه استارتآپ هلندی واقع در شهر آمستردام تو یه حرکت عجیب و خلاقانه تصمیم گرفته واسه رفع این مشکل از کلاغا واسه پاکسازی سطح شهر از تهمونده سیگارها بهرهورداری کنه.
دو طراح صنعتی به اسمای «روبن ون دار ویلوتن» و «باب اسپایکمن» در مرحله می خواستن از رباتا واسه این هدف استفاده کنن. اما با بررسی شرایط و مشاهده مشکلات زیاد از خیر این هدف گذشتند. از جمله مشکلات موجود در اجراسازی این طرح میشه به برنامهریزی پیچیده واسه آموزش رباتا به خاطر برداشتن تهسیگارها و انداختن اونا درون نزدیکترین سطل زباله با احتساب این موضوع که نباید با عابرین پیاده، دوچرخهسوارها و موتورسوارها برخورد کنن، اشاره کرد.
بخاطر این، اونا توجه خاص خود رو روی منبعی گذاشتن که در این منطقه فت و فراوون یافت می شد: یعنی پرنده ها.
در طرح اولیه، دو طراح یادشده تصمیم داشتن واسه پاکسازی سطح شهر از تهسیگارها از کبوترها استفاده کنن. دلیلشان هم این بود که کبوتر در همه شهرهای سراسر دنیا فت و فراوون پیدا میشه. اما پس از کمی تحقیق فهمیدن که این پرنده ها خیلی باهوش نیستن و پس، طرح آموزش اونها روند سختی رو به دنبال داره.
در نتیجه تحقیقات و بررسیهای زیاد، مدیران استارتآپ هلندی در آخر به این نتیجه رسیدن که از هوش و ذکاوت کلاغا واسه این طرح استفاده کنن.
کلاغا یکی از گونه های بسیار باهوش جانوری روی کره زمین هستن. درک رابطه دلیل و معلول به این پرندهی بدصدا این امکان رو میده تا آموزشپذیری خیلی بالایی داشته باشه. از این رو گزینه بسیار مناسبی واسه اجرای طرح موردبحث بشمار میره.
کلاغا می تونن با نظارت و بررسی دور و بر خود، بهراحتی مسائل جورواجور رو بیاموزند. همین امر به آدم کمک می کنه تا با آموزش دادن به این پرنده هم جهت با خدمات شهری از ذکاوت اون بهره بگیره.
بد نیس اشاره کنیم که ضریب هوشی کلاغ نزدیک به شامپانزه س. باب و روبن ایده یادشده رو در سر می پروراندند تا اینکه با آگاه شدن از طرح «جعبه کلاغ» فهمیدن که چیجوری می تونن طرح خود رو پیادهسازی و اجرا کنن.
«جعبه کلاغ» طرحیه که به وسیله جاشوآ کلین طراحی شده و به موجب اون، کلاغا سکه ها رو از سطح خیابون ورداشته و عوضش بادام زمینی دریافت می کنن. با در نظر گرفتن این، دو طراح موردبحث عزمشونو جزم کردن تا کلاغا رو آموزش بدن تا به جای سکه، تهسیگارها رو ورداشته و عوضش یه جایزه خوشمزه دریافت کنن.
کلید انجام این طرح اینه که کلاغا رابطه بین تهسیگار و دریافت غذا رو بفهمن. واسه رسیدن به این درک، باید یه روند چهار مرحله ای صورت بگیره.
در مرحله اول، یه تهسیگار درون سینی دستگاه جلوی کلاغ گذاشته می شه.
به مرور اون میفهمه با انداختن تهسیگار در دستگاه، به اون غذا داده می شه.
پس، واسه دریافت خوراکی بیشتر، آشغال بیشتری جمعبیاری می کنه.
در دومین مرحله، غذا رو از دستگاه دور می کنن و وقتی به اون تحویل داده می شه که کلاغ تهسیگار رو داخل جعبه ای بیاره که براش تعیین شده.
با این کار پرنده می آموزد که دستگاه هم نقش مهمی در دریافت غذا اجرا می کنه.
در سومین مرحله به پرنده آموخته می شه که دستگاه در نتیجه فعالیت خاصی فعال می شه.
یعنی با انداختن تهسیگار در دستگاه، به اون جایزه داده می شه.
در آخر هم، آدم وارد ماجرا شده، تهسیگارها رو در دور و بر دستگاه پخشوپلا می کنه.
کلاغ می دونه که با دادن تهسیگار، غذا دریافت می کنه، پس تلاش می کنه هر چی بیشتر آشغال سیگار آورده و غذای موردعلاقهاش رو دریافت کنه.
یعنی در این مرحل پرنده به طور کامل شرطی شده و قادر میشه تهسیگارها رو از سطح خیابون و دنیای واقعی هم جمعبیاری کنه.
استارتآپی که این طرح رو در دست اجرا داره، در جواب به این سوال که سموم موجود در سیگار واسه این پرنده ها مضر نیس گفته: «اثرات منفی تهسیگار در طبیعت خیلی زیاده. پس، فدا شدن تعداد محدودی کلاغ هم جهت با پاکسازی طبیعت از سموم سیگار، کمترین هزینه ایه که بشر پرداخت می کنه.»
در آخر هم اشاره کنیم که براساس تحقیقات انجام شده، آدما هر ساله ۶ تریلیون سیگار دود می کنن که آشغال تقریبا دوسوم اونا در محیط زیست پراکنده می شه.
واسه درک گستردگی این حجم از تهسیگار همین کافیه که بگیم با ۴ تریلیون آشغال سیگار میشه ۲٫۵ میلیون استخر المپیک رو پر کرد.